Uwaga! Ten artykuł pokazuje rozliczenie Pana Andrzeja za rok 2021 (pierwszy rok obowiązywania konwencji MLI). Przedstawione tu liczby (dochody, kwoty ulgi, zwroty) dotyczą tamtego konkretnego roku, ale mechanizm działania MLI, zasady ustalania rezydencji podatkowej oraz sposób rozliczania dochodów z Norwegii w Polsce pozostają aktualne również w kolejnych latach. Dlatego zachęcamy do lektury – ten przykład bardzo dobrze pokazuje, jak w praktyce można połączyć rozliczenie w Norwegii i w Polsce, żeby uzyskać jak najkorzystniejszy wynik.
Sezony rozliczeń podatkowych po 2021 roku są trudniejsze dla Polaków w Norwegii. Większość z naszych rodaków musi się rozliczać ze swoich dochodów norweskich także w Polsce, w wielu przypadkach trzeba dopłacić podatek od norweskich dochodów naszej rodzimej skarbówce. Mimo to jest całkiem spora szansa na korzystne rozliczenie w obu krajach. Pod warunkiem, że zna się zarówno norweskie, jak i polskie przepisy skarbowe i umie się z nich skorzystać. Tak też się stało w przypadku naszego klienta, Pana Andrzeja. Sytuacja naszego klienta jest często spotykana wśród Polaków w Norwegii. Dlatego postanowiliśmy ją opisać jako przykład, że można rozliczyć się korzystnie w obu krajach. Na tym przykładzie pokażemy, jak się zmieniły w praktyce przepisy podatkowe w związku z wejściem w życie konwencji MLI i co trzeba zrobić, aby wykonać rozliczenie podatkowe w najkorzystniejszy, możliwy sposób.
Rozlicz podatek w Norwegii i w Polsce za ubiegły rok
Sytuacja podatkowa Pana Andrzeja w Norwegii
Pan Andrzej ma bardzo podobną sytuację podatkową do wielu Polaków w Norwegii. Pracuje od 2016 roku w systemie rotacyjnym w Norwegii, ma D-nummer, przebywa większość roku na terenie państwa fiordów. W 2021 roku Pan Andrzej przebywał 230 dni w Norwegii, w Polsce nie pracował wcale i osiągnął jedynie dochody w Norwegii (ponad 400 000 NOK brutto). Zaliczka na podatek była opłacona według zwyczajnej karty podatkowej z tabelą. Pan Andrzej ma rodzinę w Polsce (żonę i dwójkę dzieci), z którymi jest na stałe zameldowany i regularnie do nich podróżuje. W Polsce ma także kredyt hipoteczny na dom. Żona Pana Andrzeja osiągnęła niewielki roczny dochód w Polsce (nieco ponad 7000 zł brutto).
We wcześniejszych latach Pan Andrzej rozliczał się jako pendler, ponieważ zwykle miał sporo podróży między Norwegią, a Polską. Ponadto klient odliczał od podatku w Norwegii swoje odsetki kredytowe od kredytu w Polsce, co dodatkowo poprawiało wynik rozliczenia podatku w Norwegii.
Rezydencja podatkowa klienta – Norwegia czy Polska?
Jak opisaliśmy dokładnie w naszym artykule o rezydencji podatkowej w Norwegii i w Polsce, powiązania osobiste i gospodarcze podatnika z danym krajem odgrywają decydującą rolę przy określaniu rezydencji podatkowej i nieograniczonego obowiązku podatkowego. W przypadku Pana Andrzeja, posiada on bardzo ścisłe powiązania osobiste i gospodarcze z Polską. Wprawdzie pracuje od wielu lat w Norwegii i w 2021 roku również przebywał w tym kraju ponad 183 dni (przypominamy, było to dokładnie 230 dni), ale rodzina Pana Andrzeja, a także nieruchomość, znajdują się w Polsce.
W związku z tymi powiązaniami nasz klient jest polskim rezydentem podatkowym. Oprócz konieczności standardowego złożenia norweskiego Skattemeldingu jak co roku, ma także konieczność złożenia polskiego PIT-36, wraz z załącznikiem PIT-ZG. Zmiany związane z wejściem w życie konwencji MLI od 2021 roku włącznie spowodowały, że Pan Andrzej musiał rozliczyć proporcjonalnie swoje dochody i zapłacony podatek w Norwegii wobec polskiego urzędu skarbowego. Mimo, że osiągnął dochody jedynie w Norwegii.
Rozliczenie podatkowe w Norwegii – status pendler przynosi zwrot podatku 16 000 NOK
W 2021 roku Pan Andrzej miał podobne koszty życia i pracy w Norwegii, jak we wcześniejszych latach. Zaliczało się do nich głównie kilkanaście podróży między Norwegią a Polską oraz odsetki kredytowe od kredytu, zaciągniętego na nieruchomość w Polsce.
Nasz klient przedstawił wszystkie dokumenty, niezbędne do uwzględnienia ulg podatkowych w Norwegii. Wprowadziliśmy zmiany na Skattemelding i załączyliśmy konieczną dokumentację dla Skatteetaten. Dzięki temu wynik rozliczenia znacząco się zmienił – na wstępnym rozliczeniu podatkowym wynosił on 10 849 NOK zwrotu podatku, po wprowadzonych zmianach wzrósł do 16 069 NOK.
Ponad 5 000 NOK różnicy na korzyść klienta w Norwegii to dobry wynik. Ale w przypadku polskiego rezydenta podatkowego, dobry wynik w Norwegii to dopiero połowa sukcesu. Przechodzimy do rozliczenia dochodu i podatku z Norwegii w Polsce.
Rozliczenie dochodu i podatku norweskiego w Polsce – jak wyzerowaliśmy podatek do zapłaty w Polsce
Jak widzisz, nasz klient rozliczał się w Norwegii jako pendler. Wprawdzie nie mógł już odliczyć zakwaterowania czy wyżywienia od podatku (wykorzystał te możliwości w poprzednich latach i nie przeprowadzał się w Norwegii), ale odliczał podróże między Norwegią a Polską. Jaki jest zasadniczy problem z pendlerami za ubiegły rok? Otóż osoby te, mając niższy podatek do zapłaty w Norwegii dzięki odpisom pendlera, mają wyższy podatek do dopłacenia w Polsce. Pisaliśmy o tym w naszym ostatnim artykule o opłacalności statusu pendlera. Koniecznie go przeczytaj, jeśli myślisz o skorzystaniu z ulg pendlera.
Rozlicz prawidłowo podatek w Norwegii i w Polsce
Dochód i podatek z Norwegii a polskie ulgi podatkowe
Będąc pendlerem w Norwegii, na ogół trzeba maksymalnie wykorzystać dostępne odliczenia podatkowe w Polsce, aby obniżyć (lub wyzerować) podatek do zapłaty dla polskiego fiskusa. W przypadku Pana Andrzeja, mogliśmy skorzystać z następujących, polskich ulg podatkowych:
- Odliczenie podatku zapłaconego w Norwegii,
- Odliczenie diet zagranicznych za dni pobytu w Norwegii,
- Odpis kosztów uzyskania przychodu,
- Odliczenie norweskiej składki na ubezpieczenie społeczne (trygdeavgift – pensjonsdel) oraz zdrowotnej (trygdeavgift – helsedel).
Akurat wyżej wymienione ulgi podatkowe w Polsce przysługiwały Panu Andrzejowi. Ale są również inne. Jeśli chcesz wiedzieć o nich więcej, koniecznie przeczytaj nasz najpopularniejszy artykuł o rozliczeniu podatku w Norwegii i w Polsce.
Czy zastosowane ulgi pozwoliły nam wyzerować podatek w Polsce? Niestety nie. Dlaczego? Bo Pan Andrzej zarobił całkiem sporo w Norwegii. Mając taki sam dochód w Polsce, zapłaciłby w naszym kraju wysoki podatek dochodowy. Taka też jest, w dużym uproszczeniu, konsekwencja konwencji MLI i rozliczenia podatku metodą proporcjonalną. Na szczęście z pomocą przyszedł nam “as w rękawie”, czyli wspólne rozliczenie z małżonką w Polsce.
Rozliczenie dochodu i podatku z Norwegii w Polsce razem ze współmałżonkiem
Jak wspomnieliśmy na początku artykułu, Pan Andrzej ma żonę w Polsce, która osiągnęła niski dochód roczny. Wyniósł on nieco ponad 7 000 zł brutto. Żona Pana Andrzeja nie złożyła w Polsce PIT-u. Mieliśmy więc możliwość wspólnego rozliczenia dochodów norweskich klienta wraz ze współmałżonką w Polsce. Dzięki wspólnemu rozliczeniu udało nam się uzyskać o wiele niższą podstawę opodatkowania w Polsce. Doprowadziliśmy klienta do najbardziej pożądanego wyniku rozliczenia w Polsce, czyli 0 zł. Na tym przykładzie widać doskonale, że wspólne rozliczenie z żoną ma ogromne znaczenie dla “polskiej” części rozliczenia podatkowego. Jeżeli jesteś polskim rezydentem podatkowym, rozliczenie ze współmałżonką bądź samodzielne może zaważyć o tym, czy masz dopłatę podatku w Polsce, czy też wychodzisz na 0.
Podsumowanie – rozlicz się prawidłowo, uzyskaj zwrot w Norwegii i jak najmniej podatku w Polsce
Przykład Pana Andrzeja pokazuje, że da się rozliczyć podatek z Norwegii w korzystny sposób. Klient, będąc polskim rezydentem podatkowym, uzyskał zarówno zwrot podatku w Norwegii, jak i wynik 0 zł w Polsce. Oczywiście chcielibyśmy, aby każdy Polak w Norwegii mógł taki wynik osiągnąć i do tego dążymy w przypadku naszych klientów. Nie zawsze jest to jednak możliwe, gdyż ostateczny rezultat zależy od indywidualnej sytuacji podatnika. Cały czas podkreślamy, że ważniejsze od wyniku rozliczenia jest jego prawidłowe wykonanie, w obliczu wszystkich, ostatnich zmian w przepisach. Jeśli rozliczysz się prawidłowo, unikniesz nieprzyjemności i stresu.
Pamiętaj, żeby być na bieżąco z naszymi artykułami. Jeżeli masz pytania lub wątpliwości dotyczące rozliczeń podatkowych w Norwegii i innych spraw urzędowych, koniecznie dołącz do naszej grupy na Facebooku – “Urzędowo w Norwegii – Zapytaj Eksperta!”, gdzie bezpłatnie uzyskasz poradę naszych ekspertów i innych Polaków w Norwegii. Zachęcamy także do dołączenia do najlepszego newslettera o sprawach urzędowych w Norwegii, by dostawać raz w miesiącu najważniejsze informacje o formalnościach norweskich, które Ciebie dotyczą!