Co to jest kildeskatt?
Kildeskatt to uproszczona forma opodatkowania w Norwegii, która obejmuje zarówno podatek dochodowy, jak i składkę na norweskie ubezpieczenie społeczne (norw. trygdeavgift). Stawka kildeskatt jast stała i wynosi 25% dochodu. W przypadku osób zwolnionych z ubezpieczenia społecznego w Norwegii na mocy druku A1, stawka wynosi 17,3% w 2025 roku.
W systemie kildeskatt istnieje limit dochodu, uprawniający do korzystania z podatku ryczałtowego. Wynosi on 697 150 NOK rocznie (stan na 2025 rok). Dodatkowo, aby skorzystać z kildeskatt, musisz przebywać w Norwegii mniej niż 183 dni w ciągu 12 miesięcy lub mniej niż 270 dni w ciągu 36 miesięcy.
Czy kildeskatt to dobry wybór?
Jakie są zalety kildeskatt?
Podatek ryczałtowy 25% jest często wybierany przez osoby, które dopiero zaczynają pracę w Norwegii lub pracują w kraju fiordów przez krótki czas, np. w ramach kilku projektów lub jako praca w wakacje. Kildeskatt jest rozwiązaniem, które teoretycznie upraszcza życie podatnika, ale zwykle nie jest opłacalne finansowo!
Głównymi czynnikami sprawiającymi, że kildeskatt jest wybierany przez podatników jako forma opodatkowania w Norwegii to:
- Automatyzm – kildeskatt jest domyślnie wybieraną formą opodatkowania przy składaniu wniosku o norweską kartę podatkową (søknad om skattekort). Wiele osób decyduje się na kildeskatt bez zastanowienia, nie zdając sobie sprawy z utraty potencjalnych korzyści podatkowych.
- Prostota – stała stawka potrącenia podatku (25% lub 17,3% w przypadku zwolnienia ze składek na ubezpieczenie) sprawia, że łatwo obliczyć, ile zapłacimy podatku. Przykładowo, zarabiając 100 000 NOK, zapłacimy 25 000 NOK podatku (przy założeniu, że nie przekroczymy progu 697 150 NOK rocznego wynagrodzenia).
- Wygoda – mając kartę podatkową z kildeskatt nie musimy w ogóle składać zeznania podatkowego ani przygotowywać dodatkowych dokumentów. Dostajemy zamiast normalnego Skattemelding tzw. pokwitowanie podatkowe (Skattekvittering). Kildeskatt jest więc opcją wygodną, zwłaszcza dla osób, które dopiero rozpoczynają życie zawodowe w Norwegii i nie chcą się przejmować norweskimi rozliczeniami podatkowymi.
Dla wielu osób zaczynających pracę w Norwegii brak obowiązku składania zeznania podatkowego wydaje się dużym ułatwieniem. Jest to jednak uproszczone i często błędne myślenie. Zwykle dzięki rozliczeniu podatkowemu na zasadach ogólnych, podatnik w Norwegii może zyskać wysoki zwrot podatku.
Minusy rozliczenia w kildeskatt
Główna wada kildeskatt polega na tym, że osoby, które korzystają z tej formy opodatkowania w Norwegii, nie mogą złożyć rocznego rozliczenia podatkowego (Skattemelding). W praktyce oznacza to, że podatnicy nie mogą uwzględnić żadnych ulg podatkowych, np. odpisów odsetek kredytowych, ulgi na przedszkole dziecka, czy wszystkich ulg w ramach statusu pendlera (osoby podróżujące pomiędzy Norwegią a Polską). Rozliczenie roczne często pozwala odzyskać nadpłacony podatek, dlatego brak takiej możliwości może oznaczać utratę zwrotu, który Ci się po prostu należy.
Kildeskatt 25% a zasiłki i świadczenia z NAV
Jeśli pobierasz zasiłki z NAV (np. zasiłek dla bezrobotnych, permittering), zwróć uwagę na sposób ich opodatkowania. Tego typu dochody nie są objęte systemem kildeskatt 25%, lecz opodatkowane według Twojej karty podatkowej (skattekort).
Jeżeli NAV nie ma Twojej aktualnej karty podatkowej, może potrącić 50% podatku jako tymczasową stawkę zabezpieczającą.
Z kolei emerytury, renty i inne świadczenia z norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych mogą podlegać kildeskatt w wysokości 15% od kwoty brutto świadczenia.
Jak zmienić kartę podatkową w Norwegii?
Każdy podatnik w Norwegii ma prawo do zmiany formy opodatkowania w ciągu roku dowolną ilość razy. Podatnik, posiadający kartę podatkową z kildeskatt, może zmienić ją na standardową kartę podatkową. Uwaga! Trzeba pamiętać, że rezygnując z kildeskatt w trakcie roku podatkowego, nie ma możliwości uzyskać kartę podatkową z tabelą (tabellkort), tak lubianą przez Polaków w Norwegii (nieprzypadkowo, zwykle jest najkorzystniejsza). Jedyna opcja to karta z procentowym potrąceniem (prosentkort). Piszemy więcej na ten temat w obszernym poradniku na temat karty podatkowej w Norwegii (skattekort).
Pamiętaj, że decyzja o rezygnacji z kildeskatt może zostać podjęta tylko raz w ciągu roku podatkowego. Jeśli podatnik chce ponownie zmienić formę opodatkowania (tzn. przywrócić kildeskatt), będzie musiał poczekać do początku kolejnego roku podatkowego. Nie można przywrócić kildeskatt za rok podatkowy, w którym się z niego zrezygnowało! Dotyczy to oczywiście również lat wstecz (ponieważ z kildeskatt można zrezygnować do 3 lat wstecz).
Kildeskatt czy standardowa karta podatkowa?
Wybór odpowiedniej formy opodatkowania zależy od sytuacji finansowej oraz planów zawodowych danej osoby. Kildeskatt może być dobrym rozwiązaniem dla osób, które pracują w Norwegii przez krótki czas (np. sezonowo) i nie chcą lub nie umieją złożyć zwykłego zeznania podatkowego. Jednak dla osób, które mają stały dochód lub korzystają z ulg podatkowych, bardziej opłacalna może być standardowa karta podatkowa z rozliczeniem na zasadach ogólnych i np. z tabelą podatkową. Warto pamiętać, że wg statystyk kildeskatt nie opłaca się finansowo w 9 na 10 przypadków. Po co tracić pieniądze tylko w imię wygody?
Decyzja o wyborze formy opodatkowania powinna być przemyślana, ponieważ ma wpływ na nasze finanse w Norwegii. Warto zwrócić uwagę na dostępne opcje i podjąć decyzję świadomie, w oparciu o dane. Wystarczy sprawdzić w kalkulatorze Skatteetaten lub z naszą pomocą, co bardziej się opłaca – kildeskatt, czy rozliczenie na zasadach ogólnych.
Kildeskatt czy zwykła karta podatkowa?
Nie wiesz, jaką kartę podatkową w Norwegii masz wybrać? Zapytaj o pomoc ekspertów
Jeśli nie jesteś pewny, jaką kartę podatkową wybrać – nie martw się! Z chęcią pomożemy Ci podjąć najlepszą decyzję. W zależności od Twojej sytuacji zawodowej, planów na przyszłość czy rodzaju dochodów, doradzimy, która forma opodatkowania będzie dla Ciebie najbardziej opłacalna. Skontaktuj się z nami, a nasi eksperci podatkowi rozwieją Twoje wątpliwości i pomogą w doborze odpowiedniej karty podatkowej.