Pendler rodzinny (norw. familiependler) to osoba podróżująca w ciągu roku między Norwegią (kraj wykonywania pracy / prowadzenia działalności gospodarczej), a Polską lub innym krajem stałego zamieszkania (Litwa, Rumunia itd.). Osoba ta posiada rodzinę w kraju zamieszkania i regularnie (minimum 3-4 razy w ciągu roku podatkowego) do niej podróżuje. Jest to najczęstszy status podatkowy występujący wśród Polaków pracujących w Norwegii i przynoszący największe korzyści finansowe przy prawidłowym rozliczeniu podatkowym.
Przez rodzinę rozumiemy współmałżonka i/lub dziecko/dzieci w Polsce, zamieszkujące pod tym samym adresem, co podatnik pracujący w Norwegii.
Przez podróżowanie rozumiemy zarówno podróże lotnicze, jak i promowe, samochodowe czy autokarowe.
Rozlicz prawidłowo podatek w Norwegii i w Polsce
Najlepszy status podatkowy w Norwegii dla Polaków
Status pendler to nadal jedna z najkorzystniejszych form rozliczenia podatkowego dla Polaków w Norwegii, pozwalająca (przy wysokich kosztach i kilku latach pracy) – na zwroty sięgające nawet kilkudziesięciu tysięcy koron.
W ramach statusu pendlera rodzinnego możesz odliczyć od podatku m.in.:
- Koszty zakwaterowania w Norwegii (losji) – czynsz za mieszkanie/pokój oraz prąd, internet i inne podstawowe opłaty, pod warunkiem że masz dwa gospodarstwa domowe (dom rodzinny w Polsce + pendlerbolig w Norwegii).
- Koszty wyżywienia (kost) – według stawek ryczałtowych za każdy dzień pobytu w Norwegii, tylko gdy pendlerbolig nie ma dostępu do kuchni (hotel, pensjonat, brakke bez możliwości gotowania itp.).
- Koszty podróży między Norwegią a krajem zamieszkania oraz dojazdów do pracy na terenie Norwegii – na podstawie ilości kilometrów i/lub faktycznych kosztów biletów:
- stawka kilometrowa w 2025 r. wynosi 1,83 NOK/km,
- obowiązuje własny udział (tzw. egenandel) 15 250 NOK,
- maksymalny łączny odpis na podróże (dojazd do pracy + odwiedziny w domu) to 100 800 NOK rocznie.
Jakie wymogi musisz spełnić, by rozliczać się jako pendler w Norwegii
Skorzystanie z odpisów pendlera rodzinnego wymaga od podatnika spełnienia kilku wymogów, związanych z sytuacją rodzinną w kraju stałego zamieszkania oraz regularnych podróży między Norwegią a Polską. Norweskie ustawodawstwo podatkowe zakłada, że osoba ubiegająca się o odpisy podatkowe w tym statusie spełnia następujące warunki:
- Osoba pracująca w Norwegii posiada rodzinę w kraju stałego zamieszkania (np. w Polsce), którą jest współmałżonek i / lub dziecko / dzieci,
- Osoba pracująca w Norwegii mieszka na stałe (jest zameldowana) ze swoją rodziną w kraju zamieszkania,
- Osoba pracująca w Norwegii regularnie podróżuje do swojej rodziny, minimum 3-4 krotnie w ciągu roku podatkowego. Jeśli pobyt związany z pracą w Norwegii jest krótszy niż 12 miesięcy, wymagana liczba podróży maleje,
- Osoba pracująca w Norwegii ponosi koszty związane z życiem i pracą w tym kraju (koszty wynajmu mieszkania i opłat za prąd w Norwegii, koszty wyżywienia, koszty podróżowania między dwoma krajami)
Spełnienie powyższych warunków musi zostać potwierdzone za pomocą stosownej dokumentacji, przy pierwotnym składaniu zeznania podatkowego lub na prośbę urzędu skarbowego w Norwegii.
Jakie dokumenty musisz przedstawić do rozliczenia typu pendler w Norwegii
Do rozliczenia podatkowego z uwzględnieniem odpisów pendlera jest potrzebna następująca dokumentacja:
Dokumentacja z Polski:
- Akt małżeństwa (w przypadku osoby dojeżdżającej do współmałżonka) na druku europejskim lub skrócony akt małżeństwa w języku polskim przetłumaczony na język angielski lub norweski,
- Akt urodzenia dziecka (w przypadku osoby dojeżdżającej do dziecka / dzieci) na druku europejskim lub skrócony akt urodzenia w języku polskim przetłumaczony na język angielski lub norweski,
- Zaświadczenie o wspólnym zameldowaniu / zamieszkaniu ze współmałżonkiem i / lub dzieckiem / dziećmi wydane w roku rozliczenia i obejmujące cały poprzedni rok podatkowy, przetłumaczone na język angielski lub norweski,
- Potwierdzenia podróży w formie rezerwacji, biletów lotniczych lub promowych, kart pokładowych. Na dokumencie musi znajdować się imię i nazwisko podatnika oraz dane podróży (skąd / dokąd, data). Uwaga: podatnik musi odbyć minimum 3-4 podróże z Norwegii do Polski w roku podatkowym, gdzie 1 podróż = wylot + powrót.
Dokumentacja z Norwegii:
- Kody MinID lub kody Altinn, kody te są niezbędne do wykonania rozliczenia podatkowego w Norwegii drogą elektroniczną. Można je zamówić na stronie internetowej Hjelpeside for fellesløsninger.
- Skattemelding (ang. Tax Return) za dany rok podatkowy, wstępne rozliczenie podatkowe, wystawiane przez urząd skarbowy, informujące o uzyskanych dochodach, zaliczkach i odpisach podatkowych, wysyłany na początku kwietnia każdego roku do podatników. UWAGA: dokument nie jest potrzebny, gdy podatnik posiada działające kody MinID / Altinn, a tym samym dostęp do systemu, gdzie zamieszczona jest elektroniczna wersja Skattemelding,
- Zestawienie dochodów od pracodawcy za dany rok podatkowy, wystawiane przez pracodawcę i/lub NAV (w przypadku pobierania zasiłku dla bezrobotnych) do końca lutego 2018, informujące o dochodach i zaliczce podatkowej. UWAGA: Każdy pracodawca ma obowiązek wystawić taki dokument pracownikowi!
- Zestawienie dochodów od NAV za dany rok podatkowy (norw. Årsoppgave fra NAV), dokument wystawiany przez NAV w przypadku pobierania świadczeń z tego urzędu, informujący o dochodach i zaliczce podatkowej. UWAGA: NAV ma obowiązek wystawić taki dokument świadczeniobiorcy!
- Wydruki przelewów bankowych na konto właściciela lokalu tytułem zapłaty za wynajem i / lub opłat za prąd,
- Umowa najmu mieszkania / pokoju / domu w Norwegii,
- Odcinki z pensji od pracodawcy, jeżeli pracodawca potrącał z pensji koszty wynajmu mieszkania / pokoju / domu, opłat za prąd czy np. biletów lotniczych.
Status pendler w Norwegii – najczęstsze pytania i odpowiedzi
Korzyści, płynące z zastosowania odpisów pendlera są bardzo atrakcyjne z punktu widzenia podatnika. Samo rozliczenie w tym statusie nie należy jednak do najprostszych, stąd pojawia się wiele zapytań podatników, dotyczących tej formy rozliczenia podatkowego. Warto zapoznać się z najczęściej zadawanymi pytaniami na temat rozliczeń podatkowych w Norwegii typu status pendler.
Przepisy w Norwegii dotyczące statusu pendlera
Do podstawowych aktów prawnych, określających warunki i zasady wnioskowania o odpisy pendlera rodzinnego w Norwegii, zaliczają się następujące norweskie ustawy i akty prawne:
- Ustawa o podatku od nieruchomości i dochodowym (Ustawa podatkowa) (norw. Lov om skatt av formue og inntekt (skatteloven),
- Rozporządzenie o wykonywaniu i zastosowaniu itd. ustawy podatkowej z dnia 26. marca 1999 nr 14 (norw. Forskrift om utfylling og gjennomføring mv. av skatteloven av 26. mars 1999 nr. 14 (FSFIN)),
- Rozporządzenie Dyrekcji Urzędu Skarbowego do wykonywania i zastosowania itd. ustawy podatkowej z dnia 26. marca 1999 nr 14 (norw. Forskrift fastsatt av Skattedirektoratet til utfylling og gjennomføring mv. av skatteloven av 26. mars 1999 nr. 14 (FSSD)),
- coroczny komentarz Skatte-ABC publikowany przez Skatteetaten.