Feriepenger to wynagrodzenie urlopowe w Norwegii. W praktyce jest to procentowy dodatek do pensji, który pracownik wypracowuje bezpośrednio w ciągu roku kalendarzowego, poprzedzającego rok urlopowy. Co to oznacza dla Ciebie? Jeżeli zacząłeś pracę w Norwegii w 2021 roku, to dopiero w 2022 roku, w sezonie urlopowym, otrzymasz swoje pierwsze wynagrodzenie urlopowe. Jego wysokość zaś będzie oparta na Twoim dochodzie z 2021 roku.
Prawo o zasadach naliczania i wypłacania feriepenger jest zapisane w norweskiej ustawie urlopowej (ferieloven). Zgodnie z tą ustawą, jeśli rok wcześniej nie byłeś zatrudniony, nadal masz prawo do urlopu, ale w takim przypadku nie otrzymasz feriepenger. Czyli w podanym powyżej przykładzie, jeżeli zacząłeś pracę powiedzmy w lutym 2021 roku, to w wakacje 2021 roku masz prawo do urlopu, ale nie masz prawa do wynagrodzenia urlopowego. Do feriepenger będzie miał prawo dopiero w 2022 roku.
Prawo do otrzymania feriepenger przysługuje tylko pracownikom, czyli osobom, które są zatrudnione w jakiejś firmie i wykonują dla pracodawcy określoną pracę. W związku z tym jeżeli jesteś freelancerem lub osobą samozatrudnioną (prowadzisz działalność gospodarczą i masz numer organizacyjny), nie masz prawa do feriepenger na mocy norweskiej ustawy urlopowej.
Jeśli pracujesz w Norwegii, masz prawo do 25 dni urlopu wypoczynkowego w ciągu roku. Osoby, które ukończyły 60. rok życia, mają do dyspozycji dodatkowe 6 dni urlopu.
W odróżnieniu od Polski, sobota jest w Norwegii dniem pracującym, więc jest wliczana do dni urlopowych. Jeżeli weźmiesz urlop na 3 tygodnie, to z Twojej puli urlopowej zniknie 18 dni (dni robocze + soboty). W Polsce Twoja pula dni urlopowych pomniejszyłaby się tylko o 15 dni (dni robocze).
Pracownicy, którzy są objęci układem zbiorowym w LO / NHO, w sektorze państwowym, sektorze miejskim lub innych mniejszych układach zbiorowych, otrzymują 5 tygodni urlopu wypoczynkowego (zamiast 4 tygodni), co stanowi 30 dni roboczych. Przypominamy - tydzień urlopu w Norwegii to 5 dni roboczych + sobota.
Osoby powyżej 60. roku życia, które są objęte układem zbiorowym, mają prawo do 6 tygodni urlopu.
Wysokość feriepenger jest uzależniona od długości urlopu, czyli od tego, czy jesteś objęty układem zbiorowym.
Pracownikom, którzy ukończą 60 lat, przysługuje jeden dodatkowy tydzień urlopu. Oznacza to, że otrzymają oni o 2,3% większą kwotę feriepenger (łącznie 12,5%) w stosunku do tego, co otrzymywali wcześniej. Jeśli już wcześniej w ramach układu zbiorowego przysługiwało im 5 tygodni urlopu i stawka 12% feriepenger, to po ukończeniu 60 roku życia otrzymują łącznie 6 tygodni urlopu oraz feriepenger, stanowiące 14,3% wynagrodzenia (powiększenie o 2,3%). Podwyższone stawki nie dotyczą osób, których dochody są wyższe niż 6 G.
Zgodnie z ustawą urlopową, pracodawca musi wypłacić pracownikowi feriepenger w ostatni dzień jego pracy przed urlopem. Prawo dopuszcza, aby pracownik mógł żądać wypłaty feriepenger najpóźniej na tydzień przed rozpoczęciem urlopu. Wiele firm ma jednak własne, sztywnie ustalone daty wypłacania feriepenger i nie zawsze prośby pracowników są brane pod uwagę. Jeżeli urlop jest podzielony, wynagrodzenie urlopowe jest odpowiednio wypłacane w transzach. Ustawa urlopowa nie zezwala na wypłacanie feriepenger jako części miesięcznego wynagrodzenia.
Każdy pracownik ma również obowiązek wykorzystać przysługujące mu dni urlopowe. Dni urlopu, które nie zostały wykorzystane w danym roku, muszą zostać wykorzystane w roku następnym. Ważną kwestią jest brak możliwości otrzymania ekwiwalentu pieniężnego w zamian za niewykorzystanie urlopu - takie działanie jest niezgodne z prawem. Opcja ta jest tylko możliwa w przypadku, w którym umowa o pracę zostaje rozwiązana.
Feriepenger powinieneś obliczać na podstawie wynagrodzenia brutto, które uzyskałeś w ubiegłym roku. Czyli jeżeli zarobiłeś 400 000 NOK brutto w 2021 roku, to powinieneś dostać 40 800 NOK (400 000 NOK x 10,2%) feriepenger w okresie wakacyjnym, w 2022 roku.
Do podstawy feriepenger wliczają się następujące składniki:
Świadczenia, które nie są wliczane do podstawy feriepenger:
Feriepenger jest wypłacane bez potrącania podatku. Dlatego wielu Polaków w Norwegii zakłada błędnie, że wynagrodzenie urlopowe nie jest opodatkowane. Nic bardziej mylnego! Feriepenger jest bowiem wynagrodzeniem, zawartym w zwykłej pensji, która podlega opodatkowaniu. Oznacza to, że podatek, który powinieneś zapłacić od feriepenger, płacisz z pozostałych miesięcznych pensji w roku w ramach zaliczki na podatek (forskuddstrekk).
W listopadzie lub grudniu płacisz zwykle połowę zaliczki na podatek, co oznacza, że podatek za 12 miesięcy jest płacony w ciągu 10,5 miesiąca.
Jeżeli Twój stosunek pracy zostaje rozwiązany (niezależnie od powodu), pracodawca ma obowiązek wypłacić Tobie feriepenger, które wypracowałeś sobie w ubiegłym roku oraz w bieżącym roku. Powinieneś otrzymać całe wypracowane feriepenger wraz z ostatnią pensją. Oznacza to także, że w takim przypadku feriepenger zostaną opodatkowane podczas ich wypłacenia.
Jeśli chcesz, to możesz poprosić pracodawcę o wypłacenie feriepenger w następnym roku, w takim przypadku feriepenger zostaną wypłacone bez dodatkowego potrącenia podatkowego.
Możesz otrzymać wynagrodzenie urlopowe również w sytuacji, gdy w ubiegłym roku pobierałeś zasiłki z NAV.
Dotyczy to następujących zasiłków:
Autorzy: Agnieszka Klimek, Marcin Szulc / NorEkspert
Źródła: smartepenger.no, nav.no
Masz pytania? Zadzwoń pod nr +48 58 535 93 43 lub wypełnij formularz kontaktowy
