Rozliczenia podatkowe w Norwegii - słownik norweskich pojęć.

Terminologia, którą warto znać

Norweska terminologia podatkowa jest skomplikowana i często charakteryzuje się specjalistycznym, ekonomiczno-finansowym językiem norweskim. Znajomość norweskich pojęć i umiejętność ich wyjaśnienia może znacznie pomóc przeciętnemu podatnikowi w Norwegii w skutecznym wykonaniu rozliczenia podatkowego. Wiedza ta staje się przydatna np. w sytuacji, gdy podatnik przygotowuje dokumentację niezbędną do złożenia zeznania podatkowego, a poznane określenia podatkowe pozwalają na wyszczególnienie, które dokumenty mają znaczenie dla rozliczenia podatku w Norwegii.

Pojęcia podatkowe warto również znać ze względów niezwiązanych z samymi rozliczeniami podatkowymi. Z uwagi na częste otrzymywanie dokumentów od pracodawcy czy z norweskich urzędów, znajomość terminologii podatkowej przydaje się również do interpretowania tego typu dokumentów. Wiele pojęć jest uniwersalnych i ma zastosowanie również w kontekście prawie pracy, spraw socjalnych w Norwegii, kwestii związanych z kredytami, mieszkaniem czy innymi dziedzinami życia w Norwegii.

Osobom zainteresowanym polecamy także zapoznanie się ze słownikiem pojęć, związanych z zasiłkami i kwestiami socjalnymi w Norwegii. Osobny artykuł poświęcony temu zagadnieniu można znaleźć pod następującym odnośnikiem:

Podatki w Norwegii - najważniejsze pojęcia

Poniżej przedstawiamy najistotniejsze i najczęściej pojawiające się norwesko języczne pojęcia związane z rozliczeniami podatkowymi w Norwegii, wraz z wyjaśnieniami eksperta:

Terminologia podatkowa w Norwegii

• Altinn - system elektroniczny, pozwalający na kontakt z urzędami w Norwegii i wykonywanie czynności urzędowych, takich jak np. złożenie zeznania podatkowego, rejestracja firmy, zgłoszenie importu towaru, zmiana nazwiska itp.

• Alminnelig inntekt - dochód netto podatnika po odjęciu odpisów podatkowych. Podstawa do naliczenia należnego podatku do zapłaty (norw. utliknet skatt).

• Ansettelse - relacja pracownika względem pracodawcy - zatrudnienie.

• Arbeidsavklaringspenger - w skrócie AAP, zasiłek przejściowy, o który można się ubiegać najczęściej po wykorzystaniu maksymalnego okresu zasiłku chorobowego (norw. sykepenger), w przypadku braku możliwości powrotu do pracy i konieczności dalszego leczenia / rehabilitacji chorego. Zasiłek jest wypłacany przez NAV i podlega opodatkowaniu. Dowiedz się więcej na temat zasiłku TUTAJ.

• Arbeidsavtale - norweska umowa o pracę, może również nosić nazwę Arbeidskontrakt.

• Avgiftspliktig - określenie oznaczające konieczność naliczenia norweskiej składki na ubezpieczenie społeczne (norw. trygdeavgift) od danego dochodu lub świadczenia.

• BankID - system weryfikacji tożsamości osoby mieszkającej w Norwegii, pozwalający na dostęp do profili w kluczowych serwisach, umożliwiających kontakt z administracją państwową (np. system NAV, system Altinn). BankID pozwala również na elektroniczne zatwierdzanie kredytów, udzielanych przez banki w Norwegii.

• Bankkonto - norweska nazwa na rachunek bankowy.

• Barnetrygd - nieopodatkowany zasiłek na dziecko w wieku 0-18 lat, wynoszący 970 NOK na każde dziecko, wypłacany co miesiąc, jeśli ubiegająca się osoba jest członkiem systemu ubezpieczeń społecznych w Norwegii (norw. folketrygden) i mieszka na stałe ze swoim dzieckiem / dziećmi. Zasiłek jest wypłacany przez NAV. Dowiedz się więcej na temat zasiłku TUTAJ.

• Besøksreise - norweski termin oznaczający podróż między Norwegią, a krajem stałego zamieszkania (np. Polską). Termin ma szczególne zastosowanie w statusie pendler. Inna nazwa podróży między Norwegią a krajem zamieszkania to hjemreise.

• Bompenger - wydatki na bramki autostradowe w Norwegii, podlegające odliczeniu w przypadku zastosowania odpisu za podróże, przekraczającego łącznie 3300 NOK w skali roku podatkowego.

• Bostedsattest - potwierdzenie zameldowania / zamieszkania podatnika pod danym adresem wraz z rodziną. Dokument ma szczególne znaczenie w określaniu prawa do odpisów statusu pendlera, drugiej klasy podatkowej, czy np. potwierdzenia wspólnego zamieszkania z dzieckiem w sytuacji ubiegania się o zasiłki na dzieci z NAV.

• Brakkeleie - jedno z często stosowanych określeń na potrącanie kosztów zakwaterowania przez pracodawcę z pensji pracownika. Pozycja pod taką nazwą może być znaleziona na odcinkach z pensji (norw. lønnslipper) i stanowi jedno z uznawanych potwierdzeń ponoszenia kosztów zakwaterowania przez podatnika, rozliczającego się w statusie pendlera.

• BSU - skrót od Boligsparing for ungdom, jest to odpis podatkowy wynikający z wpłacania kwot w ciągu roku podatkowego na książeczkę mieszkaniową w Norwegii. Odpis przysługuje osobom do 33. roku życia włącznie w danym roku podatkowym i stanowi 20% kwoty wpłaconych oszczędności w ciągu roku podatkowego (maksymalnie można wpłacić 25 tys. NOK w ciągu roku i tym samym pomniejszyć należny podatek o 5 tys. NOK).

• Dagpenger - zasiłek dla bezrobotnych w Norwegii, przysługujący osobom, które straciły pracę lub zostały skierowane na permittering. Aby uzyskać prawo do zasiłku, należy spełnić określone kryteria (m.in. kryterium minimalnego dochodu z ostatniego zakończonego roku podatkowego lub z ostatnich trzech zakończonych lat podatkowych). Zasiłek jest wypłacany przez NAV i podlega opodatkowaniu. Dowiedz się więcej na temat zasiłku TUTAJ.

• Dagmamma - opiekunka do dziecka, której koszt można odliczyć od podatku w ramach odpisu rodzicielskiego (norw. foreldrefradrag), o ile spełnione są kryteria uprawniające do odpisu.

• D-nummer - tymczasowy numer personalny, wydawany osobom pochodzącym z innego kraju, które tymczasowo (na okres krótszy niż 6 miesięcy) podjęły pracę lub działalność gospodarczą w Norwegii. Składa się z 11 cyfr, podobnie jak stały numer personalny (norw. personnummer, fødselsnummer), jednak pierwsza cyfra daty urodzenia jest powiększona o cyfrę 4. Oznacza to, że początek D-nummer zaczyna się od cyfry 4,5,6 lub 7. D-nummer umożliwia dokonywanie czynności urzędowych w Norwegii, np. rozliczenia podatkowego czy uzyskanie świadczeń socjalnych z NAV, jednak niektóre czynności, takie jak np. uzyskanie pożyczki czy kredytu mieszkaniowego w Norwegii, wymagają posiadania stałego numeru personalnego.

• Diettgodtgjørelse - pozycja na odcinkach z pensji lub rozliczeniu rocznym od pracodawcy, wskazująca na to, że pracownikowi wypłacano diety na rzecz pokrycia kosztów wyżywienia.

• Ektefelle - w języku norweskim termin ten oznacza współmałżonka, pojęcie pojawiające się w ustawodawstwie i dokumentacji dotyczącej np. prawa do drugiej klasy podatkowej, statusu pendlera itd.

• Enkel skatteberegning - norweski kalkulator podatkowy, stworzony, opublikowany i aktualizowany co roku przez norweski urząd skarbowy. Jest to jedyny wiarygodny i oficjalny kalkulator podatkowy dotyczący rozliczeń podatkowych w Norwegii, pozwalający na wyliczenie rezultatu podatkowego z dokładnością do 1 NOK. Można go znaleźć na stronie internetowej norweskiego urzędu skarbowego.

• Enslig forsørger - osoba samotnie wychowująca dziecko / dzieci do 18 roku życia. Przysługuje jej specjalny odpis podatkowy (norw. særfradrag for enslige forsørgere), którego wielkość jest określana na podstawie ilości miesięcy sprawowania samotnej opieki nad dzieckiem / dziećmi. Na każdy 1 miesiąc przypada 4 317 NOK odpisu, a tym samym odpis wynosi 51 804 NOK, jeżeli podatnik był samotnym rodzicem przez cały rok podatkowy.

• Enslig pendler - tzw. pendler samotny, osoba pracująca w Norwegii i podróżująca regularnie do samodzielnego mieszkania w innym kraju (np. Polski). Ma prawo do uzyskania takich samych odpisów podatkowych jak tzw. pendler rodzinny (norw. familiependler), jednak istnieje więcej restrykcji przy określaniu prawa do odpisów dla tego typu podatnika (m.in. wymagana jest większa częstotliwość podróży do kraju zamieszkania oraz odpowiednia wielkość mieszkania w Norwegii i w Polsce). Dowiedz się więcej na temat tego statusu podatkowego TUTAJ.

• Engangsstønad - jednorazowa zapomoga, wypłacana przez NAV w przypadku urodzenia dziecka przez Norwegii, kiedy matka nie ma wypracowanego prawa do zasiłku macierzyńskiego. Świadczenie jest odpowiednikiem polskiego becikowego i jest nieopodatkowane. Wysokość świadczenia wynosi 63 140 NOK na każde dziecko urodzone w Norwegii po 1 stycznia 2018 roku. 

• Endring av likning - zmiana wyniku rozliczenia podatkowego, będąca na ogół konsekwencją złożonej przez podatnika korekty podatkowej lub zmiany dokonanej przez sam urząd skarbowy na skutek np. kontroli. Dopisek tej treści można znaleźć na zaktualizowanym wyniku rozliczenia podatkowego (norw. Skatteoppgjør).

• Fradrag - ogólna nazwa określająca odpisy podatkowe w Norwegii. Odpis, inaczej zwany ulgą podatkową, oznacza pomniejszenie podstawy opodatkowania (dochodu netto) o określone kwoty, wynikające z sytuacji podatnika oraz ustawodawstwa i potwierdzone za pomocą odpowiednich informacji i dokumentacji.

• Foreldrefradrag - odpis kosztów związanych z utrzymaniem dziecka (np. prywatne przedszkole, świetlica), które w danym roku podatkowym miało 12 lat lub mniej. Maksymalna kwota odpisu wynosi 25 tys. NOK na pierwsze dziecko i 15 tys. NOK na każde kolejne dziecko, z zastrzeżeniem, że każde dziecko spełnia kryterium wiekowe.

• Fagforeningskontingent - składki tytułem członkostwa w związkach zawodowych w Norwegii. Kwoty wpłacone przez podatnika w ciągu roku podlegają odliczeniu od podatku w ramach odpisu podatkowego (norw. fagforeningsfradrag), którego maksymalna wartość wynosi 3 850 NOK.

• Fødselsnummer - numer identyfikacyjny, który posiada każda osoba w Norwegii będąca na stałe członkiem systemu ubezpieczeń społecznych (norw. folketrygden). Składa się z 11 cyfr, gdzie pierwsze 6 cyfr oznacza datę urodzenia danej osoby. Numer pozwala na identyfikację danej osoby i umożliwia wykonywanie przez nią czynności urzędowych, zatrudnienie w Norwegii itp. Odpowiednik polskiego numeru PESEL.

• Fiskerfradrag - specjalny odpis podatkowy, przysługujący rybakom, pracującym w Norwegii na statku / kutrze rybackim przez co najmniej 130 dni w ciągu roku podatkowego. Wysokość odpisu stanowi 30% dochodu brutto z połowu ryb, jednak nie więcej niż 150 tys. NOK. 

• Feriepenger - wynagrodzenie urlopowe, wypłacane pracownikowi w okresie wakacyjnym. Jego wysokość jest naliczana od rocznego wynagrodzenia brutto w poprzednim roku podatkowym i stanowi zwykle od 10,2% do 12% dochodu brutto. Feriepenger podlega opodatkowaniu, tak jak zwyczajny dochód.

• Familiependler - tzw. pendler rodzinny, czyli osoba, która pracuje w Norwegii i regularnie podróżuje do kraju stałego zamieszkania, w którym znajduje się rodzina tego podatnika (np. do Polski). Przez rodzinę rozumiemy zarówno współmałżonka, jak i dziecko / dzieci. Pendler rodzinny musi w ciągu roku odbyć przynajmniej 3-4 podróże między Norwegią a Polską, by móc ubiegać się o odliczenie od podatku kosztów związanych z życiem w Norwegii (wyżywienie, zakwaterowanie, podróże) oraz udokumentować swoja sytuację rodzinną w Polsce przed norweskim urzędem skarbowym. Dowiedz się więcej na temat tego statusu podatkowego TUTAJ.

• Fergebillett - norweskie określenie oznaczające bilet promowy. Bilety promowe są jednym z rodzajów dokumentacji honorowanej przez norweski urząd skarbowy przy rozpatrywaniu prawa do odpisów statusu pendlera. Sam koszt biletów promowych podlega odliczeniu od podatku, w przypadku gdy koszt biletów przekracza kwotę 3 300 NOK w skali roku podatkowego (do tej kwoty doliczane są również płatne bramki autostradowe, czyli bompenger).

• Fergeutgifter - wydatki na bilety promowe, podlegające odliczeniu od podatku w przypadku przekroczenia kwoty 3 300 NOK w skali roku podatkowego.

• Flybillett - norweskie określenie oznaczające bilet lotniczy. Bilety lotnicze, podobnie jak bilety promowe, pozwalają na udokumentowanie podróży wymaganych do uznania statusu pendlera.

• Finnmarksfradrag - specjalny odpis podatkowy, przysługujący podatnikom zamieszkałym w regionie Finnmark lub jednej z siedmiu gmin regionu Nord-Troms (Karlsøy, Kvænangen, Kåfjord, Lyngen, Nordreisa, Skjervøy i Storfjord). Wysokość odpisu wynosi 15 500 NOK zarówno w pierwszej, jak i drugiej klasie podatkowej.

• Foreldrepenger - zasiłek rodzicielski związany z narodzinami dziecka, przyznawany i wypłacany przez NAV. Aby uzyskać prawo do zasiłku, należy m.in. przepracować 6 z ostatnich 10 miesięcy i uzyskać w tym czasie minimalny dochód, zdefiniowany przez ustawodawstwo norweskie. Świadczenie jest opodatkowane. Dowiedz się więcej na temat zasiłku TUTAJ.

• Forskuddstrekk - określenie oznaczające wpłaconą zaliczkę podatkową przez pracodawcę w imieniu pracownika do urzędu poborcy podatkowego (norw. skatteoppkrever). Zaliczka jest potrącana co miesiąc z wynagrodzenia brutto pracownika. Wysokość zaliczki jest uzależniona od obowiązującej karty podatkowej pracownika (norw. skattekort). Zaliczka podatkowa ma decydujący wpływ na wysokość zwrotu podatku lub ewentualnej dopłaty podatkowej.

• Folkeregisteret - norweski urząd ewidencji ludności, w którym znajdują się informacje na temat miejsca zamieszkania podatnika. Urząd ewidencji ludności jest częścią administracji podatkowej. Aktualność informacji w rejestrze ludności ma duże znaczenie, ponieważ wszelka korespondencja pisemna adresowana do osób mieszkających w Norwegii jest wysyłana na adres korespondencyjny widniejący w Folkeregisteret.

• Forsinkelsesrenter - odsetki ustawowe naliczane za zwłokę w uiszczeniu opłaty wobec urzędu w Norwegii, np. dopłaty podatkowej (norw. restskatt) wobec urzędu skarbowego. Stopa oprocentowania odsetek za zwłokę wynosi 8,5% w skali roku. Oznacza to, że podatnik, który miał np. 1 000 NOK dopłaty podatkowej i uiści ją dopiero po roku od terminu płatności (norw. forfallsdato), zapłaci dodatkowo 85 NOK odsetek za zwłokę.

• Gjeld - norweski termin oznaczający zadłużenie. Zadłużeniem może być np. pozostała do spłaty kwota kredytu w banku w Norwegii. Wszystkie zadłużenia są opisane na norweskim zeznaniu podatkowym.

• Gjeldsrenter - norweski termin oznaczający odsetki od zadłużenia. Odsetki tego typu podlegają odliczeniu od podatku w ramach odpisu odsetek kredytowych (norw. fradrag for gjeldsrenter). Możliwe jest również odliczenie od podatku odsetek kredytowych pochodzących z zagranicy, o ile spełnione są określone warunki.

• Grunnbeløp - tzw. stawka G, kwota dochodu minimalnego, która jest co roku aktualizowana w maju przez norweskie ministerstwo pracy i opieki społecznej. Stawka ma znaczenie przy określaniu np. prawa do niektórych zasiłków z NAV czy wysokości dochodu uprawniającego do rozliczenia podatkowego w drugiej klasie podatkowej. Aktualna wysokość stawki (obowiązująca od 1. maja 2017) wynosi 93 634 NOK.

• Husholdning - termin podatkowy oznaczający gospodarstwo domowe. Wspólne gospodarstwo domowe (norw. felles husholdning) ma decydujące znaczenie dla określenia prawa do niektórych statusów podatkowych (status pendler, druga klasa podatkowa).

• Husleie - norweskie określenie oznaczającem opłatę za wynajem lokalu. Można je znaleźć np. na umowie najmu lokalu zawartej z norweskim właścicielem. Jeśli zaś pracodawca potrąca pracownikowi z wynagrodzenia kwotę tytułem kosztów zakwaterowania w Norwegii, można to określenie odnaleźć na odcinku z pensji od pracodawcy (norw. lønnslipp) i użyć dokument w rozliczeniu podatkowym jako potwierdzenie opłat.

• Husleietrekk - norweskie określenie oznaczające potrącenie kwoty za wynajem mieszkania z wynagrodzenia pracownika przez pracodawcę. Określenie można znaleźć na swoim odcinku z pensji (norw. lønnslipp), jest to potwierdzenie potrącania kwoty na wynajem przez pracodawcę.

• Hjemreise - jedno z norweskich określeń na podróż między Norwegią a miejscem stałego zamieszkania (np. Polska). Podobnym określeniem jest besøksreise.

• Hjemsted - określenie norweskie oznaczające miejsce zamieszkania.

• Hybel - po norwesku kwatera, rodzaj lokalu mieszkalnego.

• Inntekt - norweska nazwa oznaczająca dochód.

• Inntektsopplysninger - dokument, którego pełna nazwa brzmi inntektsopplysninger for arbeidstaker. Dokument ten jest wymagany przez NAV przy aplikowaniu o niektóre świadczenia socjalne (np. zasiłek rodzicielski, zasiłek chorobowy) i informuje o uzyskiwanych przez pracownika dochodach w danym zakładzie pracy. Formularz musi być wypełniony przez pracodawcę.

• Inntektsskatt - podatek dochodowy, naliczany od dochodu netto podatnika (norw. nettoinntekt, alminnelig inntekt). Podatek jest progresywny (uzależniony od wysokości zarobków), a jego podstawowa stawka wynosi 24% rocznego dochodu netto za 2017 rok.

• Klage på likning - korekta / odwołanie podatkowe, czynność urzędowa oznaczająca wnioskowanie o zmianę wyniku rozliczenia podatkowego. Korekta podatkowa umożliwia uwzględnienie korzystnych dla podatnika rozwiązań podatkowych, które nie zostały zastosowane lub wzięte pod uwagę przez urząd przy pierwotnym rozliczeniu podatkowym. 

• Klage på forskuddstrekk - specjalny rodzaj korekty podatkowej, która dotyczy nieprawidłowej lub brakującej zaliczki podatkowej na zeznaniu podatkowym. Korekta zaliczki podatkowej jest wysyłana do urzędu poborcy podatkowego (norw. skatteoppkrever), który jest odpowiedzialny za pobieranie zaliczek podatkowych od wynagrodzeń pracowniczych, uiszczanych przez pracodawców. 

• Kodebrikke - tzw. token bankowy, urządzenie umożliwiające stosowanie metody logowania BankID. Token jest wydawany przez bank norweski i jest konieczny do logowań, wyświetla losowo wygenerowany numer, który należy przepisać w wymagane pole w trakcie logowania za pomocą BankID.

• Kostgodtgjørelse - określenie oznaczające, że pracodawca zapewniał pracownikowi pokrycie kosztów wyżywienia (np. bezpłatna stołówka, diety). Można je znaleźć na odcinkach z pensji lub na zestawieniu rocznym od pracodawcy.

• Kostnader - określenie norweskie oznaczające koszty.

• Losji - po norwesku “zakwaterowanie”, termin stosowany przez pracodawców na dokumentacji potwierdzającej pokrywanie przez pracodawcę kosztów zakwaterowania pracownika w Norwegii (np. darmowe mieszkanie, barak, kwatera itp.).

• Leieavtale - norweska umowa najmu mieszkania. Przydatna w przypadku chęci udokumentowania pokrywania kosztów zakwaterowania w Norwegii przez podatnika (np. w statusie pendlera).

• Lønn - norweski termin ogólny oznaczający wynagrodzenie.

• Lønn ved konkurs - wynagrodzenie uzyskane po ogłoszeniu przez pracodawcę upadłości.

• Lønns- og trekkoppgave - roczne zestawienie dochodów i potrąceń za miniony rok podatkowy, wystawiane przez pracodawcę dla pracowników najpóźniej do połowy lutego kolejnego roku. Do 2015 roku taką nazwę nosiły wszystkie roczne zestawienia od pracodawców, od 2015 roku nazwa zestawienia jest dowolna.

• Lønnslipp - odcinek z pensji, który każdy pracodawca ma obowiązek wystawiać pracownikom co miesiąc. Odcinek zawiera informację m.in. na temat ilości przepracowanych godzin, stawki godzinowej, ewentualnych nadgodzin, potrąceń, zaliczki podatkowej itp. Kluczowy dokument zarówno w przypadku rozliczeń podatkowych, jak i wniosków o większość zasiłków w Norwegii.

• Lønnsoppgave - jedno z określeń na roczne zestawienie dochodów i potrąceń pracownika, wystawiane przez pracodawcę za zakończony rok kalendarzowy.

• Lønnstaker - norweskie określenie oznaczające pracobiorcę / pracownika. Jego przeciwieństwem jest osoba prowadząca działalność gospodarczą (norw. næringsdrivende).

• Minstefradrag i egen inntekt - podstawowy odpis podatkowy w Norwegii, odpowiednik polskiego kosztu uzyskania przychodów. Stanowi 44% rocznego wynagrodzenia brutto, jednak jest ograniczony liczbą miesięcy pobytu podatnika w Norwegii. Maksymalna kwota odpisu wynosi 94 750 NOK za 2017 rok.

• NAV - urząd ds. pracy i polityki socjalnej. Odpowiednik połączonych polskich urzędów: Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Urzędu Pracy. Urząd zajmuje się zarówno pomocą w znalezieniu pracy w Norwegii, jak i wypłatą świadczeń socjalnych, kwestiami emerytalnymi itp.

• Naturalytelser - wszelkiego rodzaju świadczenia udzielane pracownikowi przez pracodawcę, nie będące wypłacanym wynagrodzeniem. Należą do nich np. zapewnienie wyżywienia, zakwaterowania czy podróży / dojazdów do pracy przez pracodawcę.

• Pendler - osoba wykonująca pracę w Norwegii i posiadająca centrum interesu życiowego (np. rodzinę, samodzielne mieszkanie) w innym kraju. Pendler to w praktyce osoba utrzymująca dwa gospodarstwa domowe, jedno w Norwegii, związane z wykonywaną pracą w tym kraju oraz drugie, w kraju stałego zamieszkania. Dowiedz się więcej na temat tego statusu podatkowego TUTAJ.

• Pendlerfradrag - odpisy związane ze statusem pendler (np. odpis za wyżywienie, zakwaterowanie czy podróże).

• Pendlerutgifter - wydatki związane z byciem pendlerem. Mogą do nich należeć np. wydatki na zakwaterowanie, wyżywienie czy podróże między Norwegią, a Polską (lub innym krajem zamieszkania).

• Personfradrag - podstawowy odpis, który jest kwotą wolną od podatku w ramach dochodu (czyli kwotą, która nie jest objęta opodatkowaniem). Odpis ulega zmianie w zależności od klasy podatkowej. W pierwszej klasie podatkowej wysokość odpisu wynosi 53 150 NOK, w drugiej klasie podatkowej zaś 78 300 NOK.

• Reiseutgifter - norweskie określenie oznaczające wydatki na dojazdy do pracy i podróże między Norwegią a krajem stałego zamieszkania. Podlegają odliczeniu od podatku w statusie pendlera (dojazdy do pracy oraz podróże między Norwegią a krajem stałego zamieszkania), a także w standardowym rozliczeniu podatkowym (same dojazdy do pracy).

• Reisefradrag - odpis podatkowy tytułem dojazdów do pracy i/lub podróży między Norwegią a krajem stałego zamieszkania.

• Restskatt - dopłata podatkowa po rozliczeniu podatkowym, powstała najczęściej w następstwie uiszczenia zbyt niskiej zaliczki podatkowej, która nie jest w stanie pokryć kwoty należnego podatku do zapłaty.

• Renter - odsetki z lokat bankowych, podlegające opodatkowaniu.

• Sammenstilling av inntekter og trekk - jedna z nazw rocznego zestawienia dochodów i potrąceń, wystawiana przez pracodawcę pracownikowi po zakończonym roku podatkowym.

• Sjømannsfradrag - specjalny odpis podatkowy, przysługujący marynarzom, pracującym na statku przez co najmniej 130 dni w ciągu roku podatkowego. Wysokość odpisu stanowi 30% dochodu brutto marynarza, jednak nie więcej niż 80 tys. NOK. 

• Selvangivelse - norweska nazwa wstępnego rozliczenia podatkowego, zmieniona od 2016 roku na Skattemelding.

• Skatt - norweskie określenie na podatek, a także na lokalne oddziały urzędu skarbowego (Skatt Øst, Skatt Midt-Norge itp.).

• Skatteklasse - norweskie określenie oznaczające klasę podatkową, w której rozlicza się podatnik. Podatnicy norwescy rozliczają się na ogół w pierwszej lub drugiej klasie podatkowej, w zależności od wysokości dochodów współmałżonka. Zmiana klasy podatkowej skutkuje zwiększeniem kwoty wolnej od podatku (norw. personfradrag) z 53 150 NOK do 78 300 NOK.

• Skatt til gode - norweski termin oznaczający zwrot podatku, można go znaleźć m.in. na ostatecznym wyniku rozliczenia (norw. Skatteoppgjør). Zwrot podatku jest wypłacany, jeśli przekracza 100 NOK. Przeciwieństwem zwrotu podatku jest dopłata podatkowa (norw. restskatt).

• Skattepliktig - norweskie określenie oznaczające objęcie obowiązkiem podatkowym. Dotyczy np. opodatkowanych świadczeń (norw. skattepliktige ytelser).

• Skatteloven - norweska ustawa podatkowa, określająca zasady opodatkowania w Norwegii, reguły przyznawania odpisów itp. Podstawowy dokument definiujący norweskie prawodawstwo podatkowe.

• Skattemessig bosted - miejsce obowiązku podatkowego, rezydencja podatkowa. Uzyskuje się je wskutek pobytu w Norwegii przez 183 dni i więcej w okresie 12-miesięcznym lub 270 dni i więcej w okresie 36-miesięcznym.

• Skatteetaten - urząd skarbowy w Norwegii, administracja podatkowa, zajmująca się egzekwowaniem ustawodawstwa podatkowego, rozpatrywaniem rozliczeń i korekt podatkowych i innych kwestii związanych z podatkami w Norwegii.

• Skatteoppkrever - urząd poborcy podatkowego w Norwegii, odpowiedzialny za pobieranie zaliczek podatkowych od pracodawców w imieniu pracowników.

• Skattekort - karta podatkowa, dokument, na podstawie którego odciągana jest zaliczka podatkowa do urzędu poborcy podatkowego. Karta może być zmieniana w ciągu roku na wniosek podatnika, który definiuje w podaniu o kartę podatkową swój przewidywany dochód, ewentualnie przewidywane odpisy, klasę podatkową itp. Błędna karta podatkowa, na podstawie której odciągany jest zaliczka podatkowa, może skutkować dopłatą podatku (norw. restskatt) dla podatnika. Brak karty podatkowej skutkuje pobieraniem zaliczki podatkowej w wysokości 50%.

• Skattekontor - lokalny oddział urzędu skarbowego.

• Skatteoppgjør - ostateczny wynik rozliczenia podatkowego, na podstawie którego podatnik otrzymuje zwrot podatku lub dopłatę podatkową. Dokument jest wystawiany po rozliczeniach podatkowych, w okresie od czerwca do października. Osoba chcąca zmienić wynik rozliczenia, musi złożyć korektę rozliczenia podatkowego, odwołując się do aktualnego dokumentu Skatteoppgjør. 

• Skattemelding - dokument wstępnego rozliczenia podatkowego, nazwa ta zastąpiła od 2016 roku starą nazwę (norw. Selvangivelse). Dokument jest dostępny na profilu podatnika w systemie Altinn na początku kwietnia oraz wysyłany pocztą na adres podatnika zarejestrowany w rejestrze ewidencji ludności (norw. Folkeregisteret).

• Skattetrekk - określenie norweskie na zaliczkę podatkową, odciąganą z pensji pracownika przez pracodawcę. Innym określeniem jest forskuddstrekk.

• Standardfradrag - ulga podatkowa, która przysługuje osobom, dla których dany rok podatkowy był pierwszym lub drugim rokiem pracy w Norwegii i które pokrywały we własnym zakresie koszty związane z życiem i pracą w Norwegii. Ulga stanowi 10% rocznego dochodu brutto, jednak maksymalna wartość odpisu wynosi 40 tys. NOK.

• Strøm - norweskie określenie oznaczające prąd, energię elektryczną. Opłaty za prąd podlegają odliczeniu od podatku w przypadku osób, które mają prawo rozliczać się w statusie pendlera.

• SFU - Centralny Urząd Skarbowy ds. Cudzoziemców w Stavanger. Urząd ten zajmuje się rozliczeniami podatkowymi osób zamieszkujących na stałe za granicą i posiadających D-nummer lub zatrudnionych w firmach zagranicznych. Inna nazwa tego urzędu to COFTA (ang. Central Office for Foreign Tax Affairs).

• Tilgodebeløp - synonim do określenia skatt til gode, oznacza kwotę przeznaczoną do wypłaty podatnikowi jako zwrot podatku.

• Trinnskatt - podatek stopniowy, rodzaj podatku progresywnego w Norwegii, który od roku podatkowego 2016 zastąpił podatek od wysokich dochodów (norw. toppskatt). Podatek stopniowy składa się z 4 stopni (norw. trinn), gdzie wzrasta opodatkowanie dochodu podatnika w zależności od wysokości jego dochodów brutto. Podatek stopniowy nie obowiązuje do kwoty dochodu 164 100 NOK.

• Toppskatt - podatek progresywny, który funkcjonował do roku podatkowego 2015 włącznie. Podatek składał się z 2 stopni (norw. trinn), gdzie wzrastało opodatkowanie dochodu podatnika w zależności od wysokości jego dochodów brutto. Od 2016 roku zastąpił go tzw. trinnskatt, czyli podatek stopniowy, w którym są 4 stopnie / progi dochodowe, od których uzależniona jest wysokość opodatkowania.

• Trekk - norweski termin, w ustawodawstwie podatkowym oznaczający potrącenie / pobranie. Zwykle dotyczy opłat potrącanych z pensji pracownika przez pracownika na poczet np. podróży (norw. trekk reise), zakwaterowania (norw. trekk losji / brakke / hybel / husleie itp.) czy też zaliczki podatkowej (norw. forskuddstrekk / skattetrekk). Potrącenia można znaleźć na dokumentach od pracodawcy (odcinki z pensji, roczne zestawienie dochodów i potrąceń), jak również na dokumentach urzędowych (np. na Skattemelding, Skatteoppgjør).

• Trygdeavgift - norweska składka na ubezpieczenie społeczne (część pracownika), druga, oprócz podatku dochodowego, część należnego podatku do zapłaty. Jej wysokość wynosi 8,2% dla osób zatrudnionych (pracobiorców) lub 11,4% dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Opłacanie tej składki warunkuje prawo do świadczeń socjalnych w Norwegii (zasiłki na dzieci, dla bezrobotnych, emerytury itd.). Można być zwolnionym z płacenia składki na podstawie druku A1 / E-101.

• Trygdepliktig - norweskie określenie oznaczające “podlegający obowiązkowi opodatkowania składką na ubezpieczenie społeczne”.

• Trygdeytelser - ogólna nazwa określająca zasiłki i inne świadczenia socjalne wypłacane w Norwegii przez NAV.

• Utliknet skatt - podatek należny, naliczony na podstawie dochodu netto. Różnica między zaliczką podatkową (norw. forskuddstrekk / skattetrekk), a podatkiem należnym stanowi rezultat rozliczenia podatkowego (zwrot podatku lub dopłata podatkowa).

• Utskrift av likningen - dokument dołączany do wyniku rozliczenia podatkowego (norw. Skatteoppgjør), informuje o zastosowanych odpisach podatkowych, dochodach, zadłużeniach itp. Jest to specyfikacja kwot ujętych w wyniku rozliczenia.

• Årsoppgave fra banken - roczny dokument z banku norweskiego, informujący o zadłużeniach, lokatach, odsetkach i innych danych bankowych podatnika na ostatni dzień zamkniętego roku podatkowego. Każdy bank ma obowiązek wystawić taki dokument podatnikowi, który posiada w nim produkty / usługi bankowe.

• Årsoppgave fra NAV - roczny dokument z NAV, informujący o pobieranych świadczeniach socjalnych, zarówno tych opodatkowanych (np. zasiłek chorobowy, dla bezrobotnych, ojcowski itd.), jak i nieopodatkowanych (np. zasiłek rodzinny, zasiłek opiekuńczy, jednorazowa zapomoga itd.). W przypadku pobierania opodatkowanych świadczeń, NAV zamieszcza w dokumencie również informację na temat odprowadzonej do urzędu zaliczki podatkowej (norw. skattetrekk / forskuddstrekk).

Autor: Borys Borowski / NorEkspert